Autisme: coaching, therapie en psychologische begeleiding

In voorbije jaren volgde ik verschillende opleidingen m.b.t. autisme en heb een grote expertise opgebouwd door werken met kinderen, jongeren en volwassenen in verschillende Multidisciplinaire Centra en de zorginstellingen.

 

Welke opdrachten heeft een auticoach?

  • Een auti-coach bied ondersteuning op maat voor kinderen, jongeren en volwassenen met autisme en hun omgeving (familie, vrienden, school,…).
  • Ze helpt met aanvaarden en verwerken van diagnose
  • Een auti-coach maakt een analyse van de thuisomgeving van een client en helpt om een auti-vriendelijke omgeving te creëren
  • Ze leert een client vaardigheden aan die noodzakelijk zijn voor het functioneren op school of in de werkomgeving
  • Ze biedt Psycho-educatie aan: uitleg over autisme met zijn beperkingen en mogelijkheden aan een client en zijn/haar omgeving
  • Een auti-coach zoekt, samen met een client, naar oplossingen voor dagdagelijkse problemen
  • Indien nodig/wenselijk kan een thuisbegeleiding aan bod komen

 

Welke ontwikkelingsdomeinen kunnen aan bod komen?

  • Welbevinden (zelfbeeld, angsten, piekergedachten en stress)
  • Sociale- en communicatieve vaardigheden
  • Autisme en puberteit
  • Autisme en seksualiteit/intimiteit/relaties
  • Invullen van vrije tijd, uitbreiden van een netwerk
  • Werkgedrag
  • Zelfredzaamheid

 

Autisme bij vrouwen

Autisme uit zich vaak anders bij vrouwen dan bij mannen en wordt daarom soms niet herkend, of komt het pas op latere leeftijd aan het licht.  

Eerst en vooral hebben vrouwen met ASS meestal betere sociale vaardigheden dan mannen met ASS en zijn actiever in hun sociale contacten. Vermoedelijk omdat ze als meisje meer aangemoedigd worden om contacten te maken, ‘lief zijn’, d.w.z. rekening houden met anderen. Vrouwen hebben meer dan mannen neiging om het gedrag van andere te kopiëren. Ze vermijden minder dan mannen sociale contacten ook als het veel energie van hun vraagt. Ze kunnen beter langdurige relaties behouden, door analyseren, beredeneren en zich aanpassen, omdat echt ‘aanvoelen’ ze niet kunnen.

Vrouwen met ASS kunnen meestal oogcontact maken of wat erop lijkt, omdat ze bepaalde trucjes aangeleerd hebben, vb. ‘kijk persoon aan als deze persoon je aankijkt en kijkt weg als hij/zij wegkijkt’.  

Vrouwen met ASS houden zich aan vaste rituelen in hun dagelijks leven, op die manier creëren ze voorspelbaarheid die voor de nodige rust zorgt.

Vrouwen met ASS kunnen vaak inschatten wat aan de gang is bij een andere persoon. Ze  gebruiken onbewust een patroonherkenning (gedrag of lichaamshouding van een persoon) om de situatie in te schatten.

Bron: Spek, A.A. (2018). Diagnostiek van autismespectrumstoornissen bij vrouwen. Psyxpert, 1 (4), 23-29.

 

Verhaal van Eva,15 jaar

Vanaf eerste middelbaar kreeg ze meer en meer problemen op school: haar relatie met leeftijdsgenoten wordt moeilijker, haar beste vriendin nam afstand van Eva, omdat ze Eva te eisend en te claimerig vindt. Nieuwe vrienden kon Eva niet maken, ze voelde zich buitengesloten.

Eva kan echt bot uit de hoek komen, ze spreekt hard over anderen en kan niet inzien dat het voor meer isolatie zorgt. Omdat ze op zelfde manier tegen leerkrachten spreekt komt ze daardoor ook regelmatig in problemen. Ze ziet zich zelf al ‘een eerlijke persoon’ en begrijp niet dat ze mensen kwetst of boos maakt.

Omdat school voor meer en meer stress zorgt begin Eva te spijbelen. Ook thuis heeft ze vaak conflicten met haar ouders, omdat haar kamer altijd overhoop is en ze vaak weigert met huishoudelijke taken te helpen. Als ouders blijven aandringen kreeg ze vaak woede-uitbarstingen of loop ze weg.

 

Verhaal van Anne, 30 jaar

Met enige moeite heeft Anne een diploma van een hogeschool behaald en ging aan de slag als HR-assistent bij een groot bedrijf. Na enkele maanden moest ze vertrekken. Ze kon geen overzicht van haar taken houden, waardoor ze belangrijke deadlines niet haalde, ze had moeite als ze de taken van een zieke collega moet overnemen en haar agendaplannen aanpassen, ze kon zich niet op een tekst concentreren als een telefoon in dezelfde ruimte non-stop rinkelde. Anne voelde zich meer en meer onzeker, als iets niet lukte, raakte ze in paniek maar durfde hulp van collega’s niet vragen. Ze werd continue overprikkeld en kreeg slaapproblemen.

Na een moeilijke zoektocht aanvaarde ze een job als een administratief bediende, wat niveau lager was dat ze wenste.  Maar ook deze job zorgde voor zoveel stress dat Anne een burn-out kreeg. Na haar herstel hervatte Anna haar job halftijds.

Anne heeft niet veel sociale contacten. Ook haar ouders ziet ze niet vaak, omdat ze ver van elkaar wonen. Ze heeft één vriendin die ze op haar middelbare school leerde kennen. Ze spreekt een paar keer per maand met haar af, maar gaat niet graag naar feesten, shoppen vind ze ook sinds enkele jaren niet meer leuk vanwege drukte, ze heeft nood aan veel rust.

Bovendien is haar relatie met haar vriend stukgelopen: hij hechtte veel belang aan sociale leven en Anne bleef liever thuis met hem. Ook haar prikkelbaarheid, stemwisselingen en negatieve ingesteldheid speelden een rol in hun breuk.

Ze voelde zich overal mislukken, ze huilde vaak en kreeg sombere gedachten. Ze wist niet dat ze autisme had en effectief geholpen kon worden.